మానవ విసర్జన వ్యవస్థ అనేక అవయవాలతో కూడి ఉంటుంది, ఇది విసర్జన ఉత్పత్తులను విసర్జిస్తుంది. ఈ విసర్జన ఉత్పత్తులలో మూత్రం, చెమట, చెడు రక్తం మొదలైనవి ఉంటాయి. మూత్రం మన శరీరం యొక్క ప్రాథమిక విసర్జన ఉత్పత్తి. జంతువులలో, యూరియా, అమ్మోనియా, కార్బన్ డయాక్సైడ్, కార్బోనిక్ యాసిడ్, యూరిత్రోస్టోమీ ద్రవం మొదలైనవి ఉత్పత్తి చేయబడిన ప్రధాన విసర్జన ఉత్పత్తులు. మొక్కలు సెట్రిమైడ్‌ను ఉత్పత్తి చేస్తాయి, ఇది అమైనో ఆమ్లం మరియు చర్మ రంధ్రాల ద్వారా విసర్జించబడుతుంది.
మానవ విసర్జన వ్యవస్థలో రెండు మూత్రపిండాలు ఉన్నాయి, ఇవి ఎడమ వైపున ఉదరంలో ఉంటాయి. మూత్రపిండ గొట్టం అనేది ఒక జత బోలు గొట్టాలను కలిగి ఉన్న ఒక గొట్టం, దీని ద్వారా జంతువు త్రాగినప్పుడు శుభ్రమైన ద్రవాలు బయటకు వస్తాయి. ట్యూబుల్స్‌లో కిడ్నీ కణాలు పెరుగుతాయి. మూత్రపిండాల పనితీరు రక్తంలోని వ్యర్థాలను మూత్రంలోకి ఫిల్టర్ చేయడం.
జంతువు యొక్క విసర్జక వ్యవస్థలో మూత్రపిండాల పాత్ర మానవుడి వలె ఉంటుంది. రెండు సందర్భాల్లో, మూత్రపిండాలు వడపోత ద్వారా వ్యర్థాలను తొలగిస్తాయి. మానవుల విషయంలో, మూత్రపిండాలు వ్యర్థ పదార్థాల తొలగింపులో ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తాయి. మంచి ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకోవడానికి మరియు ఆరోగ్యకరమైన జీవితాన్ని గడపడానికి మూత్రపిండాలు బాధ్యత వహిస్తాయి.
నెఫ్రాన్ అనేది మూత్రపిండము యొక్క గొట్టం. న్యూరాన్లు ద్రవాన్ని తొలగించే ప్రక్రియలో పాల్గొంటాయి. మూత్రపిండాలు నెఫ్రాన్ల ద్వారా నీరు మరియు వ్యర్థ ఉత్పత్తుల మధ్య సమతుల్యతను నిర్వహిస్తాయి. జంతువుల విషయంలో, మూత్రపిండాలు నెఫ్రాన్ ద్వారా వ్యర్థాలను ఫిల్టర్ చేస్తాయి. నెఫ్రాన్లలో పేరుకుపోయిన వ్యర్థ పదార్థాలు నెఫ్రాన్ ద్వారా విసర్జించే ఉత్పత్తుల ద్వారా తొలగించబడతాయి.
మూత్రపిండాల తర్వాత ముఖ్యమైనది 11వ తరగతి శరీర నిర్మాణ శాస్త్రం మరియు జంతువుల శరీరధర్మ శాస్త్రం. జంతువుల ఈ శరీర నిర్మాణ శాస్త్రం మరియు శరీరధర్మ శాస్త్రం యొక్క వర్గీకరణ విసర్జన వ్యవస్థ యొక్క లక్షణాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది. మొదటి ఐదు తరగతులు క్లాస్ I, క్లాస్ II, క్లాస్ III, క్లాస్ IV మరియు క్లాస్ V. జంతువులలోని విసర్జన వ్యవస్థ యొక్క లక్షణాలు క్లాస్ 11 జీవశాస్త్రం మరియు శరీర విసర్జన ఉత్పత్తులు మరియు దాని తొలగింపు ద్వారా వివరంగా వివరించబడ్డాయి.
శరీరంలోని అతి ముఖ్యమైన అవయవాలలో కిడ్నీ ఒకటి. ఇది విస్తృత కార్యాచరణ ప్రాంతంతో పెద్ద అవయవం. మూత్రపిండాలు ప్రధానంగా ద్రవ మరియు పాక్షిక ఘన వ్యర్థాల రూపంలో విసర్జించే ఉత్పత్తులను కలిగి ఉంటాయి. మూత్రపిండము యూరియా, అమ్మోనియా, ఆక్సలేట్, ఫాస్ఫేట్ మరియు క్రిస్టల్ లవణాలు వంటి వివిధ రకాల వ్యర్థాలను స్రవిస్తుంది, ఇవి మూత్రనాళాల ద్వారా విసర్జించబడతాయి మరియు వాటి సాధారణ పనితీరు కోసం అన్ని జంతు కణాల ద్వారా ముఖ్యమైన జీవక్రియ ఉత్పత్తిగా ఉపయోగించబడతాయి. జంతువుల జీవక్రియలో మూత్రపిండాల ఇతర విధులు హార్మోన్ల ఉత్పత్తి మరియు ఎలక్ట్రోలైట్‌లను నియంత్రించడం.
మానవ మూత్రపిండాల పనితీరు మరియు నిర్మాణం జంతువుల మూత్రపిండాల మాదిరిగానే ఉంటాయి. ఒకే తేడా ఏమిటంటే, మానవ మూత్రపిండంలో ఎండోక్రైన్ గ్రంథి అనే రెండు వేర్వేరు విభాగాలు ఉంటాయి. ఎండోక్రైన్ గ్రంథులు మానవ శరీరం యొక్క పెరుగుదల మరియు నిర్వహణకు బాధ్యత వహించే హార్మోన్లను స్రవిస్తాయి. మరోవైపు, ఎండోక్రైన్ గ్రంథులు నరాల సంకేతాలను ప్రసారం చేయడంలో పాల్గొనే న్యూరోట్రాన్స్మిటర్లను స్రవిస్తాయి. కొన్ని విషపూరిత వ్యర్థాలు పేరుకుపోవడం వల్ల చాలా కిడ్నీ వ్యాధులు సంభవిస్తాయని గమనించబడింది, ఫలితంగా సెల్యులార్ శిధిలాలు కరగని నిక్షేపాల రూపంలో పేరుకుపోతాయి, ఇది విసర్జన వ్యవస్థ యొక్క పనితీరును నిరోధిస్తుంది మరియు తద్వారా ఖనిజాలు మరియు ఇతర ముఖ్యమైన పోషకాలను కోల్పోతుంది.
విసర్జన ఉత్పత్తులు మరియు దాని తొలగింపు ప్రయోజనం కోసం ఉపయోగించే అనేక ఉత్పత్తులు ఉన్నాయి. ఇందులో డైటరీ సప్లిమెంట్స్, ఫార్మాస్యూటికల్ ఉత్పత్తులు మరియు మందులు ఉన్నాయి. ఆహార పదార్ధాలు మరియు మందులు సాధారణంగా మరింత ప్రభావవంతమైనవిగా పరిగణించబడుతున్నప్పటికీ, అవి చాలా ఖరీదైనవి. అంతేకాకుండా, కొన్ని ఉత్పత్తులు దుష్ప్రభావాలను కలిగి ఉండవచ్చు మరియు కొన్ని జంతువులకు ఇది వర్తించకపోవచ్చు, కాబట్టి అటువంటి ఉత్పత్తుల నిర్వహణ కూడా సాధ్యం కాకపోవచ్చు. డైటరీ సప్లిమెంట్స్ మరియు డ్రగ్స్ కూడా విస్తృతంగా అందుబాటులో ఉన్నాయి, అయితే అవాంఛనీయ సంఘటనలు జరగకుండా జాగ్రత్తతో ఈ రకాల ఉత్పత్తులను అందించాలి.
జంతువులలో విసర్జన వ్యవస్థ ప్రధానంగా మూడు ప్రధాన ఫంక్షనల్ యూనిట్లుగా విభజించబడింది. ఈ యూనిట్లు ప్రధానంగా అవి చెందిన అవయవ రకంపై ఆధారపడి ఉంటాయి. ఈ యూనిట్లలో మూత్రపిండ గొట్టం, మూత్ర నాళికలు మరియు మొత్తం మూత్రపిండ గొట్టం ఉన్నాయి. మూత్రపిండ గొట్టాలు మరియు మొత్తం మూత్రపిండము సన్నని మూత్రనాళం ద్వారా అనుసంధానించబడి ఉంటాయి, ఇది జంతువుకు మూత్రం మరియు రక్తాన్ని సరఫరా చేస్తుంది. ఈ యూనిట్లు కాకుండా, విసర్జన వ్యవస్థలోని కొన్ని ఇతర ముఖ్యమైన భాగాలు లాపరోస్కోపిక్ ట్రాక్ట్, కిడ్నీ యొక్క టెర్మినల్ కొమ్ములు, కడుపు, హైపోకాన్డ్రియం, ఎరిత్రోడెర్మా, ట్యూనికా వెజినాలిస్, సబ్‌సెరోసల్ వీనా కావా, ప్లీహము మరియు అడ్రినల్స్.
జంతువు యొక్క మూత్రపిండాల పనితీరులో అనేక జీవ ప్రక్రియలు ఉన్నాయి. మొదట, మూత్రనాళం ద్వారా ద్రవ వ్యర్థాలను వెలికి తీయడం. రెండవది, రక్తంలో టాక్సిన్స్ యొక్క వడపోత మరియు పోషణ యొక్క సమీకరణ గొట్టం ద్వారా జరుగుతుంది. మూడవదిగా, యూరియా, యూరిక్ యాసిడ్ మరియు అల్బుమిన్‌తో తయారు చేయబడిన విసర్జన ఉత్పత్తి యొక్క వినియోగం మూత్రపిండాల ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది.
విసర్జన వ్యవస్థ యొక్క పనితీరులో వాటి లక్షణ లక్షణాలను కలిగి ఉన్న అనేక వ్యాధులు మరియు అనారోగ్యాలు ఉన్నాయి. కొన్ని ఉదాహరణలు, హైపర్ థైరాయిడిజం, ఎయిడ్స్, కీమోథెరపీ, మల్టిపుల్ స్క్లెరోసిస్, పెరికార్డియల్ మెసోథెలియోమా, బోలు ఎముకల వ్యాధి మరియు అనేక ఇతరమైనవి. కాబట్టి, సరైన ఆహారం, సప్లిమెంట్లు మరియు సాధారణ వ్యాయామాల ద్వారా విసర్జన వ్యవస్థ యొక్క ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకోవడం చాలా ముఖ్యం. కాబట్టి, తదుపరిసారి మీరు ఏమి తినాలి లేదా మీ శరీరానికి ఎలాంటి ఆహార పదార్ధాలు తీసుకోవాలి అని ఆలోచించినప్పుడు, ఈ ప్రక్రియలో మూత్రపిండాలు ప్రధాన భాగం అని గుర్తుంచుకోండి.